0

Hoe de kamer werd geïnformeerd over falende ovens op Kamp Holland

Na de vele meldingen, documenten en beeldmateriaal staat het inmiddels wel vast: gedurende het Nederlandse verblijf op Kamp Holland (Tarin Kowt; Uruzgan) werd vuil in open vuur verbrand. De 3 ovens die in 2008 werden geleverd, zijn niet gebruikt omdat ze niet werkten. De vraag is dan hoe minister van Defensie Hillen in 2010 ten overstaan van de Tweede Kamer heeft kunnen aangeven dat er maar liefst 6 ovens waren in plaats van 3 en dat al het afval op Kamp Holland in deze ovens werd verbrand. Was hij verkeerd geïnformeerd door zijn departement?

Foto: NIMH

Op Kamp Holland werd vuil verbrand in een open burnpit vlak buiten het kamp. Een gat in de grond waar al het mogelijke afval, zoals huisvuil, chemisch afval, autobanden, accu´s, etc. in de open lucht werd verbrand. De wind kwam niet altijd uit dezelfde hoek, dus de rook van de burnpit kwam regelmatig over Kamp Holland. Het kamp was regelmatig bedekt onder een deken van rook van de burnpit, zo wordt door vrijwel alle melders die op Kamp Holland zijn geweest (ruim 50!) aangegeven.

Volgens de begroting van 2008, zouden er drie verbrandingsovens worden geplaatst op Kamp Holland. Dat zou samenhangen met de milieueisen: de verwerking van afval zou zo op een milieuhygiënisch meer beheerste manier kunnen verlopen (zie de begroting van 2008) en aan de ongezonde situatie zou een einde komen. Groots aangekondigd, blijken de ovens al snel niet geschikt voor de hoeveelheid aangeboden afval, zijn ze moeilijk brandend te houden en blijken de ovens niet tegen hitte te kunnen.

De ovens die de Defensie Materieel Organisatie (DMO) in 2008 aankoopt werken niet, waardoor men tot het vertrek uit Kamp Holland gebruik moest blijven maken van de burnpit.

Aan het falen van de ovens wordt in kamerstukken en de media geen aandacht besteed. Sterker nog: Defensie benadrukt het bestaan en het gebruik van de ovens op Kamp Holland. Zo is er bijvoorbeeld op 26 juni 2010 een “persmoment” waar wordt bericht over een ceremonie waarbij opium met de ovens wordt verbrand. Er wordt groots uitgepakt: Nederland stuurt een afvaardiging, er wordt gespeecht en er is een fotograaf van het Mediacentrum Defensie (MCD) aanwezig. Groots is de presentatie van de ovens. Maar uitgerekend die defensiefotograaf maakt een foto waarop op de achtergrond de brandende en rokende burnpit staat. Ook de aanwezige Nederlandse ‘hoogwaardigheidsbekleders’ moeten dat hebben opgemerkt.

Bron foto: NIMH. Terwijl Defensie in 2010 met veel vertoon toont dat de ovens in gebruik zijn, brandt op de achtergrond de burnpit.

 

Beantwoording van kamervragen door Hillen

Gezondheidsklachten van militairen die op Kamp Holland gelegerd zijn, leidden op 15 november 2010 tot Kamervragen door de SP. In de antwoorden op die vragen maakt Hillen geen melding van het in onbruik zijn geraakt van de 3 ovens op Kamp Holland en dat daarom in plaats daarvan de burnpit nog steeds wordt gebruikt. Hillen geeft in plaats daarvan zelfs aan dat de ovens werden gebruikt: In de ovens werden onder toezicht huishoudelijk afval, werkmaterialen en medisch afval verbrand. Het afval was afkomstig van Nederlandse eenheden en die van bondgenoten op Kamp Holland. Volgens Hillen zouden er maar liefst 6 ovens op Kamp Holland aanwezig zijn, waarvan 2 voor het verbranden van medisch afval.

Dat Hillen spreekt over 6 ovens op Kamp Holland is opmerkelijk. Want er hebben slechts drie ovens gestaan. Dat blijkt ook al uit de begroting van 2008. Hillen benadrukt zelfs: De temperatuur in de verbrandingsovens is hoger dan 800 graden Celsius. Onder optimale omstandigheden zal er sprake zijn van een volledige verbranding met zo min mogelijk schadelijke bijproducten. Wanneer ovens zouden zijn gebruikt, dan zou dat wellicht juist zijn, maar de verbrandingsovens werden op Kamp Holland dus niet gebruikt. Het huishoudelijk afval, werkmateriaal en medisch afval werd in 2010 nog met open vuur, de burnpit, verbrand. Hillen spreekt trouwens ook over 6 ovens die 200 m3 per dag konden verwerken, maar er stonden er maar 3, die die capaciteit – ook als ze wel zouden hebben gewerkt – bij lange na niet hadden.

De beantwoording van de vragen door Hillen in 2010 roept vragen op. Waarom werd in die beantwoording de burnpit op Kamp Holland (Tarin Kowt; Uruzgan) verzwegen? En waarom wordt de indruk gewekt dat het afval op Kamp Holland in ovens werd verbrand, terwijl dat niet zo was? Maar belangrijker nog: hoe komt de Staatssecretaris aan informatie?

Met name die laatste vraag is naar mijn mening van belang. Een minister is afhankelijk van de informatie die zijn departement verstrekt bij de beantwoording van Kamervragen. Maar dat wetende doemt er gelijk een nieuwe vraag op: hoe betrouwbaar is informatie die dat departement aan de minister geeft?

 

 


Ga naar de pagina over Kamp Holland (Tarin Kowt; Uruzgan)

Ga naar een eerder bericht waarin ik vraag over informatie over niet werkende ovens op Kamp Holland en de reacties daarop


De Kamervragen en de beantwoording:

Tweede Kamer der Staten-Generaal

2

Vergaderjaar 2010-2011 Aanhangsel van de handelingen
Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden

799

Vragen van de leden Van Dijk en Van Bommel (beiden SP) aan de minister van Defensie over gezondheidsklachten militair personeel in Uruzgan (ingezonden 15 november 2010).

Antwoord van minister Hillen (Defensie) (ontvangen 15 december 2010).

Vraag 1, 2

Is u bekend dat militairen die in Uruzgan hebben gewerkt ernstige gezondheidsklachten hebben gekregen die mogelijk het gevolg zijn uitstoot van uitlaatgassen uit de verbrandingsoven op Kamp Holland?1 Is het waar dat militairen hun beklag hebben gedaan bij de commandant? Wat was het oordeel van de commandant over deze klachten?

Heeft de militaire geneeskundige dienst in Uruzgan onderzoek gedaan naar mogelijk verband tussen deze klachten en de verbrandingsovens? Bent u bereid de resultaten van de onderzoeken van het Nederlandse Ministerie van Defensie en dat van Britse en Amerikaanse onderzoeken aan de Kamer voor te leggen? Indien nee, waarom niet?

Antwoord 1, 2

Voor en tijdens de missie in Afghanistan heeft Defensie op Nederlandse locaties onderzoek verricht naar de aanwezigheid van schadelijke stoffen in de lucht. In mijn brief van 12 november jl. (Kamerstuk 27 925, nr. 411) ben ik hierop nader ingegaan. Uit deze onderzoeken is gebleken dat er slechts incidenteel sprake is geweest van verhoogde waarden van schadelijke stoffen en dat langdurige of blijvende gezondheidsschade hierdoor niet waarschijnlijk is. Ik heb tot op heden geen aanwijzingen voor een toename van gezondheidsklachten als gevolg van de mogelijke blootstelling aan de uitstoot van verbrandingsovens. Na de voltooiing van de metingen in Afghanistan zal ik de Kamer informeren over het Nederlandse onderzoek en de resultaten van Britse en Amerikaanse onderzoeken.

Vraag 3

Om hoeveel ovens gaat het, waar staan zij? Wat is de capaciteit van die ovens?

Antwoord 3

Op Kamp Holland (Tarin Kowt) werden zes ovens gebruikt om gewoon afval te verbranden en twee ovens voor medisch afval. De maximale capaciteit van deze verbrandingsovens was 200 m³ per dag.

Vraag 4, 5, 6

Volgens welke gezondheid- en milieunormen zijn de ovens ingericht? Kunt u dat toelichten?

Wat wordt in de verbrandingsovens verbrand? Op welke temperatuur wordt het afval verbrand? Gaat het daarbij om huishoudelijk afval of worden ook werkmaterialen verbrand? Gaat het daarbij ook om chemicaliën en/of munitie? Is u bekend wat de chemische reacties kunnen zijn van de verbranding?

Maken ook (NAVO-)partners gebruik van deze oven? Zo ja, van welke? En is bekend wat zij daar in storten? Indien neen, waarom niet? En deelt u in dat geval de mening dat onmiddellijke openbaarheid moet worden betracht?

Antwoord 4, 5, 6

Defensie hanteert in het buitenland waar mogelijk de Nederlandse gezondheid- en milieunormen tenzij de lokale regels strenger zijn. In Uruzgan is dat met de verbrandingsovens niet mogelijk gebleken. In de ovens werden onder toezicht huishoudelijk afval, werkmaterialen en medisch afval verbrand. Het afval was afkomstig van Nederlandse eenheden en die van bondgenoten op Kamp Holland. Gevaarlijke stoffen werden door lokale bedrijven afgevoerd. Bij verbranding is sprake van een chemische reactie van stoffen met zuurstof. Deze chemische reacties zijn afhankelijk van de aard en samenstelling van het afval, de toevoer van zuurstof en de verbrandingstemperatuur. De temperatuur in de verbrandingsovens is hoger dan 800 graden Celsius. Onder optimale omstandigheden zal er sprake zijn van een volledige verbranding met zo min mogelijk schadelijke bijproducten.

Op andere locaties in Uruzgan waar Nederlandse troepen verbleven, werd gebruikgemaakt van zogenaamde burnpits. Deze locaties waren te kleinschalig om een verbrandingsoven te plaatsen. In een burnpitis meestal sprake van een smeulbrand en dus van een onvolledige verbranding. Hierbij kunnen meer schadelijke stoffen vrijkomen. De locaties van deze burnpits zijn zodanig gekozen dat de hinder door de verbrandingsprocessen zo gering mogelijk was.

1Algemeen Dagblad, «Militairen ziek door verblijf in Afghanistan», 11 november 2010.

0

Nederlandse militairen mogelijk ziek door blootstelling aan giftige rook

EENVANDAAG | Militairen op missie zijn mogelijk lange tijd blootgesteld aan gevaarlijke stoffen bij het verbranden van afval in zogenaamde ‘burnpits’. Jurist Ferre van de Nadort wil weten hoe groot dit probleem is en roept militairen op daarover informatie te delen.

Oud-militair Johan Smit wordt in 2006 uitgezonden naar Afghanistan. Kort na thuiskomst voelt hij zich ziek en moe. Hij laat zich onderzoeken en krijgt al snel de diagnose: leukemie. De oud-militair weet zeker dat hij ziek is geworden van de giftige rook uit burnpits waaraan hij tijdens missies voor Defensie werd blootgesteld. “Het wordt tijd dat het Nederlandse publiek dit ook weet.”

 

Brandende afvalhopen

Zo’n beetje alles wordt op brandende afvalhopen gegooid: huishoudelijk en chemisch afval, banden, accu’s, munitiedelen, afgewerkte olie, poep, vertelt Ferre van de Nadort, oud-beroepsofficier bij Defensie. Hij is tegenwoordig jurist en vindt het vreemd dat er in Nederland zo weinig aandacht is voor de burnpits. Via een meldpunt wil hij inventariseren wat mogelijk de langetermijneffecten van blootstelling aan rook van deze burnpits zijn. “De eerste dag had ik al 63 meldingen, ik zit nu op meer dan 140 meldingen. Daarbij zitten ook mensen die nu een vorm van kanker hebben.” De jurist vraagt militairen en veteranen naar alle denkbare informatie over burnpits, zoals de locatie, het type en beeldmateriaal.

Defensie koos voor deze vorm van afvalverwerking omdat het afval niet in het gebied kon worden achtergelaten en transport naar een andere locatie gevaarlijk kon zijn. “Het lastige bij Defensie is dat zij optreden waar weinig mensen meekijken. Dat vind ik ook bij deze burnpits, er is weinig over bekend. We hebben de camera niet aan het draaien als de burnpit ergens aanstaat en militairen in de buurt liggen te slapen.”

 

Onrust in Amerika

In Amerika is de onrust rond deze ‘burnpits’, waarin alle soorten afval in open vuur op of nabij het legerkampement wordt verbrand, in een stroomversnelling gekomen nadat oud-vicepresident van de Verenigde Staten Joe Biden begin dit jaar zijn vermoeden uitsprak dat zijn zoon Beau, beroepsmilitair en overleden aan de gevolgen van een hersentumor, mogelijk ziek is geworden door de giftige stoffen die vrijkwamen bij burnpits.

Een speciaal opgericht meldpunt leidde in Amerika tot ruim 142.000 meldingen en onderzoek naar causaal verband tussen zieke militairen en burnpits wordt binnenkort afgerond.

 

Nederlandse militairen

Volgens Ferre van de Nadort is het onwaarschijnlijk dat alleen Amerikaanse militairen met deze giftige uitstoot te maken hebben gehad. “Ook onze militairen worden aan de rook uit deze burnpits blootgesteld. Niet alleen omdat ze samen met Amerikanen op de basis in Kandahar zaten, maar ook omdat die brandende afvalhopen overal bestaan. Je ziet ze zelfs op foto’s die Defensie vrijgeeft.”

Oud-militair Johan Smit is ervan overtuigd dat hij leukemie heeft gekregen door de giftige rokende afvalhopen. Toch staat hij er nu alleen voor. Hij wordt in 2010 ontslagen, omdat hij door zijn ziekte niet het werk kan doen dat hij eerder deed. Hij merkt dat weinig collega’s over de burnpits praten. “Dat is de keerzijde van het militair zijn, alles wat daar gebeurt hou je binnen de muren en je treedt niet naar buiten met bepaalde dingen.” Van de Nadort vindt dat Defensie daar een steek laat vallen en probeert het probleem in kaart te brengen. “Ik vind het heel belangrijk dat als je voor ons land je leven in de waagschaal legt dat je ook de erkenning krijgt op het moment dat jou het noodlot treft.”

 

Defensie: ‘Langetermijneffecten niet met zekerheid vast te stellen’

Defensie wijst op een onderzoek dat in 2010 werd gedaan naar de gezondheidseffecten van burnpits. Uit dat onderzoek blijkt dat de oorzaak van de gezondheidsklachten niet met zekerheid vast te stellen is. Hierover is in 2011 een rapportage Luchtmetingen Kandahar Airfield naar de Tweede Kamer gestuurd. “Uit onderzoek blijkt dat het moeilijk is om met enige zekerheid een betrouwbare uitspraak te doen over de mogelijke langetermijneffecten door blootstelling van militairen aan de emissie van burnpits”, aldus Sjaak van Elten, woordvoerder van Defensie.

 

Op 13 november 2010 besteedde EenVandaag ook al aandacht aan burnpits

1

Aandacht in het Dagblad van het Noorden en Leeuwarder Courant voor de zoektocht op burnpit.nl

In verschillende media roep ik op om informatie over burn pits te delen. Dat kan zowel openbaar, op linkedin, maar ook via direct mail, e-mail of telefonisch. De afgelopen weken ben ik overspoeld met reacties en meldingen. Vandaag besteedden het Dagblad van het Noorden en de Leeuwarder Courant aandacht aan mijn zoektocht.

Ik wil niet afwachten totdat Defensie met stukken naar buiten komt. Dat kan maanden duren en dat vind ik te lang. Daarom vul ik sinds een week een eigen, speciale website met informatie over mijn zoektocht. Ook zoek ik de media met mijn oproep aan militairen om informatie te delen.

 

Welke informatie zoek ik?

Ik ben op zoek naar alle denkbare informatie over burnpits, zoals bijvoorbeeld de locatie, rapporten, het type en beeldmateriaal. Op enig moment werden naast de burnpits ook ovens gebruikt. Ik wil weten wie de fabrikant van deze ovens was en waarom deze niet in plaats van de burnpits werden gebruikt.

Ik word overspoeld met meldingen, beeldmateriaal en – helaas vaak trieste – verhalen. Het is belangrijk om informatie te blijven delen, ook al beschik ik al over de informatie. Op die manier kan informatie worden geverifieerd en daarbij helpen dubbele meldingen over dezelfde situatie. Ik wil dus iedereen oproepen op informatie te blijven delen.

 

Wat zijn burn pits?

Burn pits werden gebruikt om alle denkbare afval die wordt geproduceerd in de open lucht te verbranden. Bij dat afval moet worden gedacht aan accu’s, banden, chemisch afval, medisch afval, hele voertuigen en bijvoorbeeld huisvuil. Burn pits waren in Afghanistan en Irak gelegen binnen de grenzen van een basis, meestal in de directe nabijheid van slaap- en werkplaatsen. De hoeveelheid afval die bijvoorbeeld op Kandahar Airfield (KAF) in Afghanistan alleen al werd verbrand was 90 ton per dag. Omdat de burnpits de enige manier waren om dit afval te verbranden, brandden ze dag en nacht. Ongeacht de windrichting.

„De rook uit burnpits bevat gevaarlijke stoffen en fijnstof die zowel korte als langetermijneffecten kunnen hebben op de gezondheid. Zeker bij een langdurige blootstelling of bij personen die daarvoor extra gevoelig zijn, zoals bij astma of andere hart- en longaandoeningen. De giftige stoffen kunnen klachten veroorzaken aan huid, ogen, ademhalingswegen, hart- en vatenstelsel, maag-darmkanaal en interne organen.”

 

Lees het artikel in het Dagblad van het Noorden.

0

Reporter Radio: Militairen ziek door burnpits

Burnpits zijn open plekken in missiegebieden waar allerlei afval van de krijgsmacht wordt verbrand: voedselresten, autobanden, medicijnresten, oplosmiddelen, accu’s.  Op foto’s zie je vaak diepzwarte rookpluimen, en de vraag dringt zich op hoe schadelijk deze burnpits zijn voor de gezondheid van militairen. Reporter Radio spreekt er over met Ferre van de Nadort, defensie-onderzoeker en militair raadsman.

Hier kunt u het interview terugluisteren.

4

Drentse jurist wil weten: Zijn ook Nederlandse militairen ziek door ‘burn pits’’?

Dagblad van het Noorden, door Bart Olmer | Worden ‘burnpits’ nog altijd gebruikt door Nederlandse militairen? En kent Defensie militairen die ziek zijn geworden door het gebruik van ‘burn pits’, feitelijk afvalhopen die maandenlang brandden en rookten en waarin werkelijk alles in werd gegooid tijdens buitenlandse missies?

Dit wil de Drentse jurist Ferre van de Nadort weten.

Op zijn Linkedin-account vraagt hij zijn defensiecontacten om informatie hier over: „Burn pits worden in operatiegebied gebruikt voor het verbranden van onder andere afval, ontlasting, opium, etcetera. Ik ben op zoek naar informatie in de breedste zin van het woord over deze burn pits en blootstelling aan rook uit deze burn pits”, aldus Van de Nadort, die vele militairen bijstaat in procedures.

 

Burn pits in operatiegebied van Nederlanders

Erbij staat een foto van een brandende afvalhoop. De foto is genomen op 4 februari 2007, in Poentjak in Uruzgan tijdens de Afghanistanmissie. „Op de pelotonslocatie wordt afval geproduceerd. Door middel van verbranding op een centrale plaats blijft de peletonslokatie toch relatief schoon”, zo luidt het bijschrift van de foto, die is genomen door defensiefotograaf Sjoerd Hilckman. In de beeldbank van Defensie staan vele foto’s van zogeheten burn pits in operatiegebieden van Nederlanders

 

Ernstige gezondheidsklachten

Burn pits zijn in Amerika onderwerp van een verhit debat, omdat deze brandende afvalhopen in verband worden gebracht met zeer ernstige gezondheidsklachten van Amerikaanse veteranen. In ‘Stars and Stripes’ van drie dagen geleden staat een uitgebreid verhaal over een lopende studie naar de gezondheidseffecten van deze brandende afvalhopen.

In het ‘Stars and Stripes’-verhaal vertellen veteranen dat werkelijk álles in het vuur verdween tijdens de missie in Irak. Met diesel en kerosine werden de afvalhopen brandend gehouden.

 

‘Giftige rookpluimen’

In het vuur verdween plastic, verpakkingen, voedselresten, autobanden, restanten munitie, niet gebruikte medicijnen, elektronica, kleding, oplosmiddelen, hout gedrenkt in hydraulische olie, accu’s en zelfs dode dieren. Volgens Amerikaanse rapporten leverde dit giftige rookpluimen op.

 

Vuren verboden

In Amerika zijn open vuren voor het verbranden van militair afval sinds 2014 verboden. Ook is na 2006, toen de eerste berichten kwamen dat veteranen kampten met onverklaarbare medische problemen, een register aangelegd met veteranen met gezondheidsklachten die zijn blootgesteld aan dergelijke vuren.

In het Amerikaanse verhaal zeggen veteranen dat zij gevaarlijke chemicaliën bewust hebben verbrand in deze open vuren. Ook heeft het blad voorbeelden van burn pits die in gebruik zijn ná het verbod, tot zelfs afgelopen maand. Een veteraan wordt geciteerd: ‘Die burn pits hebben waarschijnlijk jaren van ons leven gekost.’

 

Agent Orange

De Amerikaanse onderzoekster Chelsey Poisson, die midden volgende maand afstudeert op haar onderzoek naar de gevolgen van burn pits, zegt in het Amerikaanse verhaal: „Burn pits zijn de Agent Orange van Irak en Afghanistan.”

Agent Oranje was de codenaam voor het ontbladeringsmiddel dat in de Vietnamoorlog werd ingezet. Het gif veroorzaakte allerlei ziektes bij de bevolking, zoals verschillende soorten kanker in de luchtwegen en prostaatkanker. Duizenden kinderen werden met misvormingen geboren.

De onderzoekster zegt dat veteranen die zijn blootgesteld aan burn pits klagen over ondermeer chronische hoofdpijn, pijn op de borst en beklemming, verlies van geur, brandende ogen en keel, virusgevoeligheid, griepachtige symptomen, diarree, druk en pijn in de sinus en terugkerende neusbloedingen.

 

Vragen aan Defensie

Dagblad van het Noorden heeft vandaag aan Defensie gevraagd of er militairen zijn die hun gezondheidsklachten in verband brengen met dergelijke burnpits, of Defensie het gebruik van deze afvalverwerkingsmethode nog altijd toe staat en of er ook chemisch afval verdween in burn pits van Nederlandse militairen? Jurist Ferre van de Nadort: „Als je die foto’s ziet van Nederlandse burn pits, kan je op je vingers natellen dat dit natuurlijk niet gezond was.”

Foto: NIMH

Naar het artikel…

1 2 3 4